Πώς καλλιεργούμε την Υπευθυνότητα στα Παιδιά

Αξίζει να θυμόμαστε:

“Σε μία δημοκρατική κοινωνία, κάθε άνθρωπος πρέπει να συμπεριφέρεται με υπευθυνότητα. Αν θέλουμε να διαμορφώσουμε υπεύθυνους και ενεργούς πολίτες, πρέπει να ξεκινήσουμε από το σπίτι, μεγαλώνοντας υπεύθυνα παιδιά.”

Don Dinkmeyer

Υπάρχουν πολλά χρήσιμα “εργαλεία” για την επιτυχία ενός τόσο βασικού στόχου ζωής στην οικογένεια, όσο το να δημιουργήσουν οι φροντιστές της, ικανά και υπεύθυνα παιδιά, τα οποία στη συνέχεια θα εξελιχθούν σε δυναμικούς εφήβους και στη συνέχεια σε σκεπτόμενους, ενεργούς, ενήλικες και πολίτες, με ψυχική ανθεκτικότητα, πρωτοβουλία, και υψηλή αυτοεκτίμηση.

Τα εργαλεία της διαπαιδαγώγησης

Κάποια από αυτά τα “εργαλεία” είναι:

  • η εφαρμογή των φυσικών και λογικών συνεπειών (και όχι της τιμωρίας),
  • το ίδιο το “παράδειγμα” των γονέων με τη στάση και τη συμπεριφορά τους στην καθημερινότητα, καθώς οι ίδιοι δρουν ως ζωντανά έμπρακτα πρώτυπα του τι πρεσβεύουν με τα λόγια
  • ο σταθερός, αποφασιστικός, συνεπής και ξεκάθαρος τόνος με τον οποίο απευθύνονται οι γονείς στα παιδιά όσο και μεταξύ τους, αλλά και ταυτόχρονα το ενδιαφέρον και ο σεβασμός προς το παιδί, που αποπνέει η όλη στάση τους. Αυτό σημαίνει ότι κάτω από όλες τις συνθήκες για ένα συγκεκριμένο θέμα, οι γονείς ακολουθούν την ίδια πολιτική, χωρίς αντιφάσεις και ανακολουθίες, που πολλές φορές συνεξαρτάται από τη διάθεση της στιγμής.
  • η δυνατότητα επιλογών που δίνουν στα παιδιά από την αρκετά μικρή ηλικία τους, κάνοντάς τα να αισθάνονται έτσι – αφενός σημαντικά μια και τους δίνονται δικαιώματα, αφετέρου να νιώθουν ότι έχουν σε κάποιο βαθμό τον έλεγχο του εαυτού τους και του περιβάλλοντος. Η διαφορά στην προσέγγιση αυτή, έγγυται στο ότι η δυνατότητα επιλογών, λαμβάνει χώρα μέσα σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο προκαθορισμένων γονεϊκών προεπιλογών, π.χ. αν ένα παιδί θέλει να του αγοράσουν οι γονείς παπούτσια, μπορούν οι γονείς να του θέσουν το ανώτατο ποσό που θα έχει στη διάθεσή του και να αφήσουν το παιδί να επιλέξει ποια ακριβώς παπούτσια επιθυμεί, θέτωντας υπόψη του επιπλέον ότι καλό θα ήταν τα παπούτσια αυτά να διαθέτουν τα “τάδε” χαρακτηριστικά για την “τάδε” χρήση που το ίδιο φαίνεται να έχει αμεσότερη ανάγκη στην παρούσα φάση (άρα τίθεται ένα προστατευτικό πλαίσιο μέσα στο οποίο μπορεί το παιδί να κινηθεί, αρκετά ελεύθερο όμως ώστε να λάβει υπόψη του και τις δικές του επιθυμίες και γούστο).