Συμβουλευτική Γονέων: Ανάπτυξη ανά μήνα βρεφικής ηλικίας

Το μωρό μου είναι αναγκασμένο να μεγαλώσει!
Αναπτύσσεται όμως σωστά;
Τι πρέπει να έχει κατακτήσει ανά μήνα ανάπτυξης και χρόνο ζωής;

Ο παρακάτω αναλυτικός οδηγός, μπορεί να σας φανεί χρήσιμος.

ΕΞΕΛΙΚΤΙΚΟ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ( ΑΝΑΠΤΥΞΗ ) ΑΝΑ ΜΗΝΑ ΒΡΕΦΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ

1^ος Μήνας:

Ασαφής διαχωρισμός μεταξύ ύπνου και ξύπνιου, μόνο κριτήριο ο βαθμός κινητικότητας του βρέφους
Μπορεί και παρατηρεί για λίγο αντικείμενο που κινείται στον ορίζοντα
Κλαιει όταν αισθάνεται ότι πεινάει ή όταν κρυώνει, μόλις όμως ικανοποιήσει την όποια ανάγκη του, σταματά
Θέλει συνεχή ομιλία-ερεθίσματα. Το βοηθά να «ξυπνήσει» και να εξελιχθεί
Ενώ στην αρχή παρουσιάζει μία συγκεχυμένη έκφραση συναισθημάτων ως μία διέγερση ή ηρεμία, τώρα αρχίζει η διαφοροποίηση των πρώτων αρνητικών συναισθημάτων ως μία γενική δυσφορία

2^ος Μήνας

Έχει αρχίσει να δείχνει σημεία προσκόλλησης χωρίς αναφορά σε συγκεκριμένο πρόσωπο (εως τον 6^ο μήνα )

3^ος Μήνας

Αρχίζει τα πρώτα ψελλίσματα που προσεγγίζουν τον ανθρώπινο λόγο, χωρίς όμως να υπάρχει πρόθεση για μεταβίβαση μηνύματος
Απαραίτητο να μιλάμε μαζί του, με ήχους, φωνούλες, γκριμάτσες….
Να συναλλάσσεστε μαζί του π.χ. να προσπαθείτε να του πάρετε από το χέρι, το παιχνιδάκι που κρατάει σφιχτά (με ήρεμη, φιλική, χαμογελαστή διάθεση)
Διάκριση θετικών συναισθημάτων ως χαρά και ευχαρίστηση

4^ος Μήνας

Στρέφει το κεφάλι του, ανασηκώνεται ανιχνεύει με την όραση τον κόσμο
Αρχή καθεστηκυίας θέσης (μπορεί να κάθεται για λίγο)
Αρχίζει να χαμογελά στους γνωστούς και εκδηλώνει τη δυσαρέσκεια του αν ο ενήλικας που ασχολείται μαζί του απομακρυνθεί (και όχι όταν του απομακρύνουμε το παιχνίδι

5^ος Μήνας

Αφήνει συνειδητά το παιχνίδι που κρατά, να πέσει κάτω, ανοίγοντας την παλάμη
Βελτίωση ισορροπίας στο να κάθεται
Χαμογελά στο είδωλο του στον καθρέφτη
Σταματά το κλάμα και ηρεμεί στο άκουσμα μουσικής, τραγουδιού και ήρεμης κουβέντας
Φλυαρεί όταν είναι μόνο του
Δεν είναι δυνατόν να κρατάει δύο αντικείμενα, κρατά ένα σε κάθε χέρι ή περνά το παιχνίδι του από το ένα χέρι στο άλλο
Γυρνά από ανάσκελα, μπρούμυτα

6^ος Μήνας

Κρατά μόνο του το μπιμπερό
Βάζει τα πάντα στο στόμα
Ξεκαρδίζεται στα γέλια όταν παίζει με κάποιον κρυφτό
Κάθεται πλέον χωρίς υποστήριξη και πιάνει αντικείμενα
Τα φωνήματα αρχίζουν να παίρνουν τη μορφή επικοινωνίας—«μιλάει» στα παιχνίδια του και χαμογελά στο είδωλο του στον καθρέφτη
Αρχίζει να κατανοεί το νόημα κάποιων χειρονομιών
Στη θέα ξένων προσώπων δεν μειδιά ή αργεί να χαμογελάσει. Το χαμόγελο του είναι επιλεκτικό ενώ στην αρχή ήταν αυτόματο. Αρχή προετοιμασίας διαχωρισμού του ξένου από το μητρικό πρόσωπο. Άγχος για ξένα πρόσωπα ιδίως όταν η μητέρα δεν είναι κοντά του. Το άγχος κορυφώνεται στο τέλος του 1^ου χρόνου.
Η γεύση που λειτουργεί από την 3^η – 4^η μέρα, εξελίσσεται και τώρα το βρέφος ξεχωρίζει το γλυκό, το ξινό, το αλμυρό, σπρώχνει φτύνει…….
Η γενική δυσφορία θα διαφοροποιηθεί σε θυμό και σε φόβο

7^ος Μήνας

Στήριξη στις παλάμες και τα γόνατα (αβέβαιη ισορροπία )
Ανίχνευση του κόσμου (των αντικειμένων ) με τα χέρια
Έχει δύναμη
Δαγκώνει πιθανόν με το 1^ο δόντι
Μπορεί να μείνει αρκετή ώρα μόνο και να παίζει με παιχνίδια ή τα μέλη του
Μπουσουλάει
Ενώνει αντίχειρα με τα άλλα δάχτυλα
Χτυπά δύο αντικείμενα, το ένα με το άλλο
Προσπαθεί να πιάσει το είδωλο του στον καθρέφτη
Φοβάται τους ξένους
Φωνήματα και συλλαβισμοί: μα, μπα, πα, ντα

8^ος Μήνας

Μπουσουλάει ή μένει όρθιο αν κρατιέται από άλλον
Κάνει θορύβους με την κουδουνίστρα
Καλό είναι να του παρέχετε παιχνίδια που να εξασκούν την αφή. Απομακρύνετε παιχνίδια από κοντά του και προκαλείτε το στο να απλώνει τα χέρια του να τα πιάνει
Ωφέλιμοι είναι οι πολλοί περίπατοι
Πλουτίστε τα γεύματα του
Όσφρηση: δίνετε του να μυρίζει κολόνιες, λουλούδι…………
Μιμείται ήχους ή ακολουθία ήχων: μαμά, μπαμπά………..
Κατανοεί τη λέξη «μη» που συνοδεύεται από τον ειδικό τόνο φωνής
Άγχος για τους ξένους (ενώ η μητέρα απομακρύνεται – διαχωρισμός του εγώ από τους άλλους )

9^ος Μήνας

Μπουσουλάει με αρκετή ευκολία
Ενώνει αντίχειρα με δείκτη
Κατανοεί το όνομά του
Μιμείται
Προφέρει μαμά- μπαμπά χωρίς να αποδίδονται αποκλειστικά στους γονείς

10^ος Μήνας

Μένει όρθιο στηριζόμενο με τα χέρια του αρκετή ώρα
Μιμείται επιτυχώς διαφόρους ήχους ενηλίκου
Οι λέξεις μαμά-μπαμπά αποδίδονται σαφώς στους γονείς
Άγχος αποχωρισμού αρχίζει. Προσπαθεί με κάθε τρόπο να βρίσκεται κοντά στη μητέρα του. Το άγχος κορυφώνεται μεταξύ 13^ου-18^ου μήνα. Οι παράγοντες που διευκολύνουν την προσκόλληση και μειώνουν το άγχος, είναι: το χαμόγελο, η ποιότητα της σχέσης γονιού – παιδιού και όχι η ποσότητα, σταθερή προσωπική σχέση

11^ος Μήνας

Εκφράζεται η πρώτη σαφής φωνούμενη λέξη
Κατανοεί τα λόγια των γνωστών προσώπων
Λεει τουλάχιστον 3 λέξεις με σαφώς καθορισμένο νόημα

12^ος Μήνας έως 18^ος Μήνας

Κάνει λίγα βήματα εφόσον το κρατάνε από το χέρι
Πιάνει ακόμη και μικροσκοπικά αντικείμενα (όχι όμως εκούσια άφεση) δηλαδή, δεν τα αφήνει συνειδητά
Παιχνίδι με το παιδί όσο πιο συχνά μπορείτε: πετάτε του την μπάλα να σας την ξαναπετάξει. Όταν περπατήσει παίζετε κρυφτό
Πρέπει να παίζει και μόνο του (μολύβια, χαρτιά, παιχνίδια, σπιτάκια..)
Πίνει από το κύπελλο και τρωει στέρεες τροφές χωρίς βοήθεια
Μην αποθαρρύνετε τις πρωτοβουλίες του ακόμη και αν π.χ. χύνει το νερό που θέλει να πιει μόνο του
Κατανοεί το «μη» και χωρίς τον ιδιαίτερο τόνο στη φωνή καθώς και το «δώσε μου» όταν λέγεται μαζί με κάποια χειρονομία
Ανταποκρίνεται σε παραγγέλματα (πες αντίο, ευχαριστώ…..)
Προλάβετε τα ατυχήματα
Εμπλουτίστε την εμπειρία του στη, γεύση με καυτό, παγωμένο ζεστό, στις αντιθέσεις, ενοχλητικός-απαλός θόρυβος………….
Τα θετικά συναισθήματα διαφοροποιούνται περισσότερο σε προσκόλληση και θαυμασμό και στον 1,5 χρ. η συναισθηματική προσκόλληση διαφοροποιείται ανάλογα με το πρόσωπο
Στα συναισθήματα προστίθεται το συναίσθημα της ζήλιας
Λεει πάνω από 10 λέξεις
Τρωει με τα δάχτυλα
Αρχή εποχής του πείσματος-επιμονής

2^ος χρόνος

Μπορεί να κρατά μολύβι και να ζωγραφίζει
Περί του τέλους του 2^ου χρόνου έχει ολοκληρωθεί η οδοντοφυία
Βαδίζει ελεύθερα χωρίς υποστήριξη
Η ομιλία εξελίσσεται- «τηλεγραφικός λόγος» (σαν τηλεγράφημα )
Χρησιμοποιεί κουτάλι για το φαγητό
Αρχίζει να χρησιμοποιεί την προσωπική αντωνυμία «εγώ» και είναι πολύ απασχολημένο με τον εαυτό του
Το παιχνίδι έχει ακόμη ατομικό χαρακτήρα
Στάδιο που θέλει να είναι αυτόνομο (αυτονομίας και πειθαρχίας- εκμάθηση τουαλέτας )
Ρωτά συχνά «γιατί»
Δεν έχει την έννοια της ιδιοκτησίας και ζητά να αποκτήσει ότι του αρέσει
Δεν ξέρει την έννοια της αξίας και σπάει ό,τι βρει
Θέλει να εξουσιάζει
Θυμώνει και αντιδρά όταν δείχνουμε προσοχή σε άλλο παιδί.
Αν έχει μπει σε αυτό το στάδιο ομαλά τότε θα το ξεπεράσει αρκετά σύντομα.

Αν όμως όχι, τότε φροντίστε να μην προκαλείτε την προσοχή στο πρόσωπό του π.χ. «κοίτα πόσα ποιηματάκια ξέρει…..»,
«πες-πες….», «χτύπα παλαμάκια……».

Αφήστε το παιδί να τραβήξει μόνο του την προσοχή των άλλων, αν νιώθει την ανάγκη να το κάνει και με όποιο τρόπο θέλει – συχνά πιο χαριτωμένο από τον δικό σας – και όταν αυτό γίνει πάλι, μην του ενισχύετε αυτή την τάση. Επιβραβεύστε το απλά και ήρεμα και αφήστε το.

Η κοινωνικοποίηση που μοιραία έρχεται (έξοδοι – γενέθλια – επισκέψεις ) συνεπάγονται πολλές συγκρούσεις για το παιδί το οποίο μέχρι τώρα ήταν έρμαιο των επιθυμιών του – (χρειάζονται κοφτές-ήρεμες υποδείξεις. Σταθερή και ήρεμη συμπεριφορά ενηλίκων.) Απαραίτητη επίσης είναι η κοινή αντιμετώπιση των δυσκολιών και από τους δύο γονείς (κρίσιμη ηλικία για την απόκτηση άλλου παιδιού).