Είχα το ιδιαίτερο ενδιαφέρον, να παρακολουθήσω μία άκρως επίκαιρη επιστημονική ημερίδα, σχετικά με το φλέγον ζήτημα “Δημογραφικό Ώρα μηδέν & Υπογονιμότητα” το Σάββατο 15/6/2024, στο Συνεδριακό Κέντρο της Ελληνικής Εταιρείας Αναπαραγωγικής Ιατρικής, της Γυναικολογικής Κλινικής του κ. Πάντου Κωνσταντίνου.
Την εκδήλωση συνδιοργάνωσε το ΕΚΑΠΤΥ (Εθνικό Κέντρο Αξιολόγησης Ποιότητας και Τεχνολογίας στην Υγεία ΑΕ) με διευθύνουσα σύμβουλου – τη δραστήρια και πολύ ευαισθητοποιημένη, κα. Ελευθερία (Ρίτα) Μωραϊτάκη Πικρού – με την Ε.Ε.Α.Ι. και τους συνεργάτες του κ. Πάντου όσο και τον ίδιο.
Αφορμή, η Παγκόσμια Ημέρα Γονιμότητας στις 15/6.
Από όλους τους έγκριτους και αξιόλογους ομιλητές τονίσθηκε το επείγον του θέματος, οι μεγάλες ανησυχίες – οι προβληματισμοί και τα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν, με πρώτιστο την έμφαση στην πρόληψη και στην αγωγή υγείας οι οποίες βρίσκονται σε πολύ χαμηλά επίπεδα στη χώρα μας, όπως όλες οι αναφορές από έρευνες συγκλίνουν.
Ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις ανάμεσα σε άλλες ήταν οι εξής:
Η υπογονιμότητα είναι ένα θέμα που δεν κάνει διακρίσεις. Πλήττει το ίδιο πλούσιους και φτωχούς, μορφωτικά υψηλότερα ή χαμηλότερα επίπεδα.
Το θέμα δυστυχώς διαχρονικά, τηρείται πολύ χαμηλά στις πολιτικές εν γένει ατζέντες, ενώ είμαστε μία εκ των 5 χωρών που γηράσκουμε πιο ταχέως.
Το 2050 οι εκτιμήσεις αναφέρουν ότι οι Έλληνες θα φθάσουμε τον αριθμό 7.500.000 μόνο!
Ο κ. Κωνσταντίνος Πάντος τόνισε ότι κύριο μέλημα της πολιτείας πρέπει να είναι η πρόληψη μέσα από την ευκαιρία που θα δίνουν συγκεκριμένα προγράμματα υγείας που πρέπει να καταρτιστούν, ή και μέσω του προσωπικού ιατρού και των δημοτικών πολυϊατρείων, για γνώση σχετικά με τις ιδιαιτερότητες του αναπαραγωγικού κύκλου της γυναίκας αλλά και του άνδρα.
Τόνισε το αυτονόητο, ότι η φύση θέτει φραγμούς με την πάροδο της ηλικίας και καμία εξωσωματική δεν μπορεί να τους υπερκεράσει από ένα σημείο και μετά.
Η πρόταση της Ελληνικής Εταιρείας Αναπαραγωγικής Ιατρικής και του ίδιου, είναι η πλήρης κάλυψη μέσω ΕΟΠΠΥ της απλής εξέτασης ΑΜΗ από πολύ νωρίς ηλικιακά (Αντιμυλλέριος ορμόνη ως δείκτης των ωοθηλακικών αποθεμάτων από ένα περιορισμένο απόθεμα που σχηματίζονται κατά την εμβρυική ζωή, έως ότου αυτά εξαντληθούν κατά την εμμηνόπαυση) και η οποία μετράται με απλή εξέταση αίματος.
Έτσι η γυναίκα θα έχει γνώση του ωοθηκικού της αποθέματος από πολύ νωρίς – ακόμη και από την ηλικία των 20 ή 25χρ. και αυτό δύναται να επηρεάσει το σχεδιασμό του πλάνου ζωής της και τις ενέργειες της για τεκνοποίηση πιθανώς νωρίτερα. Αυτό με τη σειρά του θα μειώσει τα κόστη στον κρατικό προϋπολογισμό των ασφαλιζομένων από σοβαρά κονδύλια που επενδύονται για εξωσωματικές γονιμοποιήσεις.
Ο κ. Θάνος Ασκητής, ψυχίατρος και αντιπεριφερειάρχης υγείας περιφέρειας Αττικής, σημείωσε ότι μετά τα πέτρινα χρόνια που πέρασε η Ελλάδα με τους πολέμους και τη δικτατορία, οι νεότερες γενιές δεν έχουν επιθυμία και στόχο τη δημιουργία οικογένειας. Το κυρίαρχο μοτίβο ζωής είναι το πιο εγωκεντρικό ναρκισσιστικό – πως να είμαστε τώρα καλά χωρίς βλέψεις για το μέλλον ή νέες ευθύνες (κάτι που διαπιστώνω κι εγώ μέσα από τη δουλειά μου ως κοινωνικός επιστήμονας ψυχικής υγείας).
Ο δήμαρχος Λοκρών κ. Αθανάσιος Ζεκεντές, με τον οποίο είχα τη χαρά να είμαστε συνομιλητές στο ίδιο panel με την ίδια θεματική, “Δημογραφικό, Υπογεννητικότητα και Υπογονιμότητα”,
οργάνωσης του STAR Forum, στη Λαμία, από το STAR Κεντρικής Ελλάδας σε συνεργασία με την περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας τον Απρίλιο 2024, τόνισε και πάλι ότι η ελληνική επαρχία συρρικνώνεται ταχύτατα. Μένουν μόνο λίγοι άνδρες πίσω στα χωριά για την καλλιέργεια των χωραφιών, αλλά ο πληθυσμός των γυναικών έχει μειωθεί δραματικά – καθώς οι κοπέλες φεύγουν απο το χωριό για αναζήτηση καλύτερης ζωής σε μεγαλύτερες πόλεις. Κρούει τον κώδωνα καθώς δεν υπάρχουν γυναίκες με τις οποίες οι άνδρες να σχετιστούν – πόσω μάλλον να δημιουργήσουν οικογένεια. Έτσι γίνεται εισαγωγή γυναικών από το εξωτερικό και ειδικότερα από τα πρώην ανατολικά κράτη ή την Αφρική! Δεν υπάρχουν επίσης τόνισε βρεφονηπιακοί σταθμοί και τα πενιχρά οικονομικά του δήμου, δεν μπορούν να υποστηρίξουν παροχές για τους κατοίκους του, ή τις οικογένειες π.χ. επιδόματα μητρότητας ή δωρεάν ιατροφαρμακευτικές υπηρεσίες ή κάλυψη εξέτασης ΑΜΗ ή και PSA για καρκίνο του προστάτη – που επίσης θαταν σημαντικός δείκτης πρόληψης.
Ενώ τόνισε ότι τη σίτιση στις δομές του δήμου, την αποτελούν τα κατεψυγμένα φαγητά προερχόμενα από τη γείτονα Βουλγαρία!
Στη συνέχεια η κα. Κατερίνα Καινούργιου, τηλεπαρουσιάστρια, μοιράστηκε με τους συνέδρους τον δικό της αγώνα στο ταξίδι της τεκνοποίησης και προέτρεψε στον έλεγχο ΑΜΗ το συντομότερο δυνατόν ηλικιακά – καθώς και στην κρυοσυντήρηση ωαρίων επίσης πριν την ηλικία των 30 ή 35χρ. Δυστυχώς η ίδια τόνισε, δε γνώριζε την ΑΜΗ και προχώρησε μεν σε κρυοσυντήρηση αλλά στην ηλικία των 39χρ. που είναι σήμερα, με αμφίβολα αποτελέσματα λόγω προχωρημένης ηλικίας και ποιότητας.
Ακούστηκαν και άλλα φοβερά πράγματα που πρέπει να αφυπνίσουν την πολιτεία αλλά και τους πολίτες να διεκδικήσουν το πλάνο ζωής τους όχι παθητικά κυνηγώντας το πρόβλημα, αλλά ενεργά, προκάνοντας με σωστή ενημέρωση και έγκαιρες ενέργειες.
Συγχαρητήρια σε όλους τους εκλεκτούς συνέδρους και διοργανωτές, που μας διαφώτισαν με τόση επικαιροποιημένη πληροφόρηση – όσο και τη Ρίτα Πικρού Μωραϊτάκη για την πρωτοβουλία, την Ελληνική Εταιρεία Αναπαραγωγικής Ιατρικής και τον κ. Κ. Πάντο βέβαια για το χρόνο και την προσπάθεια.
Παρευρέθησαν ανάμεσα σε αρκετούς άλλους θεσμικούς παράγοντες και επιστήμονες , πέραν του κοινού που γέμισε την αίθουσα και των προαναφερθέντων, οι:
- Έλενα Ράπτη, Υφυπουργός τουρισμού
- Γιώργος Πατούλης, Πρόεδρος ΙΣΑ & Πρόεδρος Ελληνικού Συμβουλίου Τουρισμού Υγείας
- Γιάννης Μυλωνάκης, Δήμαρχος Αγ. Παρασκευής
- Ιωάννα Παναγοπούλου, Ποινικολόγος
- Ισμήνη Κριάρη, Ομ. Καθηγήτρια Παντείου Πανεπ., Μέλος της Εθν. Αρχής Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής
- Κώστας Ρόκκας, Ουρολόγος
- Κωνσταντίνος Κουσκούκης, Δερματολόγος, Πρόεδρος Ελληνικής Ακαδημίας Ιαματικής Ιατρικής
- Παρασκευή Μιχαλοπούλου, Πρόεδρος Δ.Σ. συλλόγου “ΆΛΜΑ ΖΩΗΣ”
- Χάρρης Δαμάσκος, Προεδρος ΣΤΑΣΥ (ΜΕΤΡΟ -ΤΡΑΜ -ΗΣΑΠ)
- Ιωάννα Σουφλέρη, δημοσιογράφος “Βήμα”
- Νατάσσα Σπαγαδώρου, δημοσιογράφος CNN Greece
- Ελένη Χρονά, δημοσιογράφος, ERT News