Συνέντευξη Έρης Κεχαγιά, στην Εφημερίδα Κυριακάτικη KONTRA NEWS με θέμα:
Εθισμός στο Διαδίκτυο και στα Social Media
Η συνήθεια που γίνεται… επικίνδυνη λατρεία
Επιτακτική ανάγκη της εποχής, απόλαυση ή υπερβολική σπατάλη χρόνου; Το διαδίκτυο έχει εισβάλλει για τα καλά στη ζωή
μας, φέρνοντας μαζί του νέες τεχνολογίες οι οποίες έχουν εδραιώσει έναν διαφορετικό τρόπο ζωής. Ο «μεγεθυντικός φακός» έχει στραφεί πλέον, από τις συζητήσεις στην διαπροσωπική επικοινωνία, στην ιδιωτική σφαίρα όπου η επιθυμία για παρακολούθηση λεπτομερειών της ζωής ενός ατόμου, η ηδονή της κλειδαρότρυπας, ικανοποιείται εύκολα και γρήγορα με μια απλή αναζήτηση. Παράλληλα, τα social media προσφέρουν στους χρήστες μια άμεση ικανοποίηση και επιβράβευση, είτε μέσω των likes είτε με ένα αστείο βίντεο, χωρίς να χρειάζεται να προσπαθήσουν ιδιαίτερα γι’ αυτό. Με το βάρος των προβλημάτων στους ώμους και τα μάτια καρφωμένα στην οθόνη, πολλοί είναι εκείνοι που καταλήγουν στην κατάχρηση του διαδικτύου και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Ερευνητές από την Κίνα, διαπίστωσαν ότι ο εγκέφαλος των εξαρτημένων από το Internet, είχε παρόμοιες αλλοιώσεις με όσους είναι εθισμένοι στο αλκοόλ, στην κοκαΐνη και στην κάνναβη.
«Οι οθόνες, έχουν μεταμορφώσει παιδιά, εφήβους ακόμη και ενήλικες, σε “ψηφιακούς” παθολογικούς χρήστες!» επισημαίνει στην Κυριακάτικη Kontra news η κα. Ελευθερία Έρη Κεχαγιά, Ψυχοθεραπεύτρια, Σύμβουλος Οικογένειας και Εκπαιδεύτρια
Ομάδων Γονέων. «Δυστυχώς πλέον είναι συχνή η εικόνα κάποιων γονέων, που θέλουν να βρουν λίγο την ησυχία τους, να παραπέμπουν τα προνήπιά τους στην… ηλεκτρονική babysitter» παρατηρεί η έγκριτη ψυχοθεραπεύτρια. Ενδεικτικό είναι πως τα τελευταία δέκα χρόνια οι χρήστες του διαδικτύου παγκοσμίως έχουν αυξηθεί κατά 480% περίπου. Βάσει της ΕΛΣΤΑΤ το 2018, το 79% των ερωτηθέντων ηλικίας μεταξύ 18-44 ετών, αφήνουν το κινητό από το χέρι τους, μόλις 2 ώρες από όσες ώρες είναι ξύπνιοι! Όπως χαρακτηριστικά μας λέει η κα. Κεχαγιά «1 στα 3 παιδιά χρησιμοποιεί tablet ή κινητό πριν καν μιλήσει!»
Ποιοι είναι εύκολος στόχος
«Οι πιο ευάλωτες ομάδες για την ανάπτυξη παθολογικής χρήσης, φαίνεται να είναι οι έφηβοι και οι φοιτητές,
καθώς στις ηλικίες 16–24 ετών παρουσιάζεται το υψηλότερο ποσοστό χρήσης. Ακολουθούν τα στελέχη επιχειρήσεων, λόγω της φύσης της εργασίας τους».
Η ζωή μέσα από τα video games
Όπως μας λέει η κα. Κεχαγιά «η ανάγκη ειδικά πολλών αγοριών για επίτευξή, ικανοποιείται από το να «ισοπεδώσουν κάποιον» σε κάποιο βίντεο-παιχνίδι. Έτσι κάμπτεται η ανάγκη τους να βγουν στον αληθινό κόσμο… Δεν κάνουν άλλα πράγματα που θα έπρεπε, όπως να κοιμούνται και να μελετούν».
Πότε χτυπάει καμπανάκι κινδύνου
«Έρευνες έχουν δείξει ότι η παθολογική χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών και του διαδικτύου συσχετίζεται με μία σειρά ψυχοκοινωνικών και ιατρικών προβλημάτων, όπως με την κατάθλιψη, τη διαταραχή ελλειμματικής προσοχής, με υπερκινητικότητα, την αϋπνία, την απομόνωση από το οικογενειακό και το κοινωνικό περιβάλλον, αλλά και την παραμέληση βασικών βιολογικών αναγκών, όπως η κανονικότητα στη διατροφή» τονίζει η κ. Κεχαγιά.
«Όταν παρατηρείται ότι το άτομο δεν ασχολείται πια με αγαπημένες δραστηριότητες του παρελθόντος, δεν έχει επαφή με φίλους, δε συμμετέχει στην οικογενειακή ζωή και πέφτουν οι επιδόσεις του στο σχολείο ή στην εργασία του, μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι έχει περάσει από το στάδιο της προβληματικής χρήσης στο στάδιο της εξάρτησης» διευκρινίζει η ψυχοθεραπεύτρια – σύμβουλος οικογένειας.
Τα βήματα προς την διέξοδο
Η σταθερή και ενεργή επαφή με τους φίλους και τον κοινωνικό περίγυρο, η δημιουργική απασχόληση σε εξωτερικούς χώρους, η καλή διατροφή, ο προγραμματισμός σχεδίων και πλάνων και η καλή και αισιόδοξη οικογενειακή ατμόσφαιρα γενικότερα» δύνανται να βοηθήσουν το άτομο να βγει από το αδιέξοδο. Ακόμη, «μία κουβέντα εκ βαθέων με τον εαυτό του ο χρήστης, ή κάποιον καλό φίλο εμπιστοσύνης, θα ήταν μία ουσιαστική αρχή» προτείνει η ψυχοθεραπεύτρια και σύμ-
βουλος οικογένειας, επισημαίνοντας παράλληλα πως επειδή είναι δύσκολη η κατά μόνας αντιμετώπιση «εάν το πρόβλημα είναι στην αρχή του, το καλύτερο είναι να απευθυνθεί το άτομο σε επαγγελματία Ψυχικής Υγείας και ειδικότερα σε Ψυχοθεραπευτή, ή Κλινικό Ψυχολόγο, ή εάν το πρόβλημα είναι μεγαλύτερο και χρόνιο, σε κάποιο φορέα που ειδικεύεται στις
εξαρτήσεις, όπως είναι το ΚΕΘΕΑ».
Χρήση και όχι κατάχρηση
Αν σκεφτούμε πως για παράδειγμα το Instagram το χρησιμοποιούν 500 εκατομμύρια άνθρωποι κάθε μέρα – αριθμός σχεδόν ίσος με ολόκληρο τον πληθυσμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης- και ότι παγκοσμίως υπάρχουν περισσότεροι από 1,49 δισ. μηνιαίοι ενεργοί χρήστες του Facebook, ένας αριθμός που αυξάνεται ετησίως με ρυθμούς πάνω από 10%, τότε κατανοούμε πως η δαιμονοποίηση του διαδικτύου και συγκεκριμένα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης σαφώς θα ήταν άτοπη τη στιγμή που οι ίδιοι οι άνθρωποι ανοίγουν την πόρτα στις νέες τεχνολογίες. Η ανάγκη για πρόοδο, επικοινωνία και καλύτερη πληροφόρηση αποτελούν καίρια αιτήματα της σύγχρονης εποχής τα οποία δεν μπορούν παρά να εκπληρωθούν ακόμη
και χωρίς καν να προλάβουμε να το κατανοήσουμε ειδικά προσηλωμένοι σε ένα περιβάλλον όπου κυριαρχεί μια εύθραυστη προσωπικότητα και πραγματικότητα. Έτσι, η επαγρύπνηση και το μέτρο για ακόμη μια φορά κρίνονται αναγκαία εφόδια.
Τι να κάνουν οι γονείς
«Το κλειδί είναι να αποτρέψει ο γονέας νωρίς, από τα 3 ακόμη χρόνια του παιδιού του, αυτό να “κολλήσει” σε οθόνες» μας λέει η κα. Κεχαγιά, η οποία εξηγεί πως ο γονέας θα πρέπει «να παραμείνει σταθερός στην εφαρμογή ορίων χρήσης του κινητού, του διαδικτύου κτλ., με κανόνες που θα τηρούνται κάτω από όλες τις περιστάσεις – με ελάχιστες συμφωνημένες αποκλίσεις, π.χ. τα Σ/Κ.
Π.χ. να καθορίσει το χρόνο παρακολούθησης, ώστε να μην ξεπερνά για παιδιά 3-5 ετών τη μισή ώρα, για παιδιά 6-9 ετών τα σαράντα λεπτά και για παιδιά 10-13 ετών την μία – μιάμιση ώρα ποιοτικού προγράμματος ή βιντεοπαιχνιδιού την ημέρα».
Ωστόσο, όσο ακλόνητος θα είναι στην πράξη εφαρμογής, τόσο γλυκός, φιλικός, μη τιμωρητικός και ψύχραιμος στον τόνο της φωνής θα παραμένει. Οι οθόνες, έχουν μεταμορφώσει παιδιά, εφήβους, ακόμη και ενήλικες, σε «ψηφιακούς» παθολογικούς χρήστες… Το κλειδί είναι να αποτρέψει ο γονέας νωρίς, από τα 3 ακόμη χρόνια του παιδιού του, να «κολλήσει» σε οθόνες.